Columns van onze collega's

Als advies- en communicatiebureau kan je er niet onderuit: onze collega’s schrijven en vertellen graag over hun expertise in columns en artikelen.

Marcel Schuttelaar: kiezen of verliezen

Te midden van een verhitte discussie over het vestigingsklimaat voor bedrijven in Nederland, legt Marcel Schuttelaar in zijn nieuwste column de nadruk op de complexiteit van ondernemen. Met name in een tijd waarin onzekerheid wordt gevoed door politieke en bestuurlijke ad hoc besluitvorming, versterkt door geopolitieke spanningen en noodzakelijke transities.


In de recente column van Marcel Schuttelaar, "Kiezen of verliezen", wordt de kritische situatie waarin het Nederlandse bedrijfsleven, specifiek de agrofoodsector, zich bevindt, onder de loep genomen.


Lees de column van Marcel

Joyce Pepe: Wereldobesitasdag 2024, navigeren door generatieverschillen in Italië

In een wereld waar gezondheid steeds meer centraal staat in onze gesprekken en beleid, is het essentieel om de uitdagingen van obesitas – vooral onder jongeren – onder de loep te nemen. Terwijl het mediterrane dieet uit Italië wordt geprezen, laat een recente studie een verontrustende trend onder de kinderen van dat land.


Joyce duikt in de generatieverschillen in obesitaspatronen binnen Italië. Naast alarmerende statistieken, verkent ze de onderliggende oorzaken van deze trend. Ze benadrukt het belang van gezamenlijke inspanningen om een gezonde toekomst voor onze kinderen veilig te stellen. Niet alleen binnen de grenzen van Italië, maar ook voor Europa en daarbuiten.

Bas Smedes: Een breder perspectief binnen de gebouwde omgeving

Om de grote uitdagingen van de klimaatverandering het hoofd te kunnen bieden, moeten oplossingen voor de energietransitie en circulariteit hand in hand gaan. Toch is de realiteit weerbarstig. Tijdens de Week van de Circulaire Economie gaat adviseur Energietransitie Bas Smedes in op de spanning tussen de energietransitie en circulariteit. 


Hij belicht de uitdagingen die ontstaan wanneer beleidsinstrumenten zoals de Milieuprestatie Gebouwen (MPG) en de energieprestatie (BENG) niet geheel op één lijn liggen. Een integrale aanpak is van belang, ook in de bestaande bouw, iets dat Bas als energiecoach voor de Provincie Zuid-Holland in het project 'Ontzorgingsprogramma Maatschappelijk Vastgoed' dagelijks ondervindt. 

Jonge boeren zijn kostbaar in de transitie, zíj verdienen aandacht

Politici en boeren staan soms zó lijnrecht tegenover elkaar dat het amper nog tot een constructief gesprek komt. Daarom gingen GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet en melkveehouder Amber Laan de afgelopen weken met elkaar in gesprek over stikstof en de landbouw van de toekomst.

Beste Laura, mijn laatste brief ontvang je vanuit Ierland. Ik ben op bezoek bij mijn zus, die hier al bijna twee jaar woont en werkt. Het past haar hier beter en de kroegen zijn een stuk gezelliger.

Jij schrijft dat je niet gelooft in een landbouwakkoord. Ik zie dat anders. De afgelopen periode was er behoorlijk wat onvrede. Onder boeren, maar ook onder ‘niet-boeren’, gekenmerkt door de aan de autospiegel geknoopte boerenzakdoek. Ook Remkes schreef in zijn rapport over de wanhoop die hij zag bij fatsoenlijke mensen. Door te dreigen met het intrekken van vergunningen vergroot je deze wanhoop alleen maar.

Wanhoop bij creatieve ondernemers, die vooruit willen, elke dag met passie in en met de natuur werken en binnen de maatschappelijke randvoorwaarden willen produceren. Afgelopen jaar deed ik een bodemcursus, samen met een stuk of veertig boeren uit de buurt. Van gangbare tot hobbyboer, het was een diverse club. Mijn drijfveer was meer inzicht krijgen in bodemprocessen en uitzoeken hoe we met bedrijfseigen mest aan de slag konden. Dat lukt niet binnen één jaar. Maar we hebben een stappenplan en met veel aandacht voor bodem, grasgroei en bemesting weet ik zeker dat het gaat lukken.

Ik voel een beetje wanhoop groeien
Veranderen is vaak niet leuk. Ik ben samen met veel boeren om mij heen fanatiek aan het experimenteren met nieuwe technieken, minder kunstmest en kruidenrijke graslanden om de impact op de omgeving te verkleinen. De ingrijpende veranderingen die de overheid op zeer korte termijn vraagt van de boerenbedrijven is taai. Maar als diezelfde overheid de schaarse stikstofruimte voor Schiphol en verbreding van de A27 opkoopt, dan voel ik een beetje de wanhoop groeien.

Gelukkig blijf ik oneindig veel kansen voor ons bedrijf zien. Het is nu niet perfect, en ik weet niet of het ooit perfect wordt. Met kleine stapjes wil ik mijn bedrijf inrichten op een manier die past bij mij als ondernemer, mijn omgeving (veengrond, weidevogelpolderlandschap) en de maatschappelijke wensen. Dat alles moet plaatsvinden binnen een context waarin het plezierig én renderend is om voedsel te produceren en het landschap te onderhouden.

Wij zijn de voedselproducenten van de toekomst
Voor mij betekent een landbouwakkoord het (terug)vinden van gemeenschappelijke grond, waarop alle betrokkenen hun strategie kunnen baseren. Jonge boeren zoals ik, hebben hier behoefte aan. Zonder een landbouwakkoord levert de polarisatie die we nu kennen in het landbouwdossier dusdanig veel weerstand op, dat we ook geen stappen vooruit zetten. Niet voor de natuur en ook niet voor de boeren.

Jonge boeren zijn het meest kostbaar in de transitie. De voedselproducenten van de toekomst. Daarom wil ik je in mijn laatste brief vragen of je expliciet aandacht wilt vragen voor de positie van jonge boeren en boerinnen, of jongeren van buiten de sector die in de landbouw aan de slag willen. Zij zijn essentieel voor ons voedsel en het landschap.

Ik vond de briefwisseling leuk en het lijkt mij een goed idee om binnenkort verder door te praten. Bij mij staat de koffie klaar!

Tot snel en groetjes uit het frisse, maar zonnige Ierland!

Groet, Amber

Deze column verscheen 14 december in Trouw

Towards a
sustainable future